پریود(فحلی)سگ چیست؟
*مقاله ایی که خواندن آن برای سرپرستان سگ ماده واجب است*
اغلب سرپرستان سگ ها با عبارت پریودی سگ آشنا هستن؛ اما بسیاری از اون‌ها نمی‌دونن که این دوران برای سگ‌هاشون چه معنایی داره و چه کارهایی نیازه که در این دوران، از سوی سرپرست سگ انجام بشه. دوره پریودی سگ زمانیه که هورمون‌های سگ ماده تغییر می‌کنند(مثل تمامی پستانداران) و اصطلاحاً سگ ماده وارد دوران و حالت استروس (Estrus) می‌شه. در این زمان، بدن او برای باروری آماده می‌شه و او نسبت به سگ‌های نر بیشتر به جفت‌گیری واکنش نشون می‌ده.
آیا سگ ها پریود میشوند؟
چرخه تولید مثل در تمام موجودات وجود دارد و با تغییراتی در بدن آن‌ها همراه است که در پستانداران ماده این تغییر به صورت پریودی است. پریودی حیوانات که با نام‌هایی مانند فحلی، استروس یا گرما نیز شناخته می‌شود، دوره‌ای در زندگی حیوانات ماده است که ترشح هورمون‌های جنسی در آن آغاز شده و برای تولید مثل و بارداری آماده می‌شود. این دوره با تغییرات جسمی و رفتاری فراوانی همراه است که بعضی از آن‌ها در تمام گونه‌های جانوری یکسان و بعضی دیگر در گونه‌های مختلف، متفاوت هستند. برای مثال تمام حیوانات ماده ترشح هورمون‌های جنسی و تغییرات اندام‌های جنسی در دوران پریودی را تجربه می‌کنند اما تغییراتی مانند خونریزی در دوره عادت ماهانه تنها در بعضی از حیوانات رخ می‌دهد، همچنین سگ‌ها از جمله حیواناتی هستند که شروع بلوغ در نوع ماده آن‌ها با پریودی همراه است.
در عادت ماهانه سگ ماده هم تغییرات فراوانی در بدن آن‌ها رخ می‌دهد که برخی از آن‌ها مانند تغییر خلق و خو، گوشه گیری یا پر جنب و جوش شدن حیوان، تمایل به ارتباط با جنس مخالف و حضور در بیرون از خانه جزو تغییرات مشخص و برخی دیگر مانند ترشحات پریودی، جزو تغییرات نامشخص و اغلب داخلی هستند. آشنایی با شرایط حیوان در دوره پریودی، علائم و رفتارهایی که در این دوره بروز می‌کنند، مدت زمان این چرخه و اقداماتی که به توقف یا کاهش مشکلات این چرخه کمک می‌کنند، از جمله موضوعاتی هستند که پیش از به سرپرستی گرفتن یک سگ ماده باید از آن مطلع باشید.
برعکس انسان ها،سگ ها فقط در دوران پریودی خود باردار می شود.
چرخه استروس در سگ‌ها
چرخه استروس و پریودی سگ در حالت کلی، به چهار مرحله زیر تقسیم می‌شه:
پرواستروس (Proestrus): شروع دوره جفت‌گیری حدود ۷ تا ۱۰ روز طول می‌کشه. در این زمان، واژن سگ ماده، شروع به بزرگ شدن می‌کنه و خون‌ریزی‌های جزئی و تکرارشونده سگ شما آغاز می‌شن. در این دوران، او شروع به جلب نظر سگ‌های نر می‌کنه؛ اما هنوز آماده جفت‌گیری نیست.
استروس (Estrus): این دوره به دوران جفت‌گیری معروف بوده و مدت اون ۵ تا ۱۰ روزه. در این دوره از چرخه پریودی سگ، خونریزی ممکنه کاهش پیدا کنه یا قطع بشه. سگ شما در این زمان کاملاً آماده جفت‌گیریه.
دای‌استروس (Diestrus): این دوره ممکنه از ۱۰ تا ۱۴۰ روز طول بکشه. سگ شما در این زمان یا بارداره یا در دوره استراحت قرار داره.
آنستروس (Anestrus): این دوره فاصله زمانی قبل از شروع دوره جدید استروسه و حدود ۶ ماه طول می‌کشه.
در هر کدوم از این ۴ مرحله، سگ شما نیاز به مراقبت و توجه بسیار بالایی داره. در صورت بروز هرگونه مشکل، سریعاً او رو به یک کلینیک دامپزشکی مجهز منتقل کنید.
شروع پریود(فحلی) سگ از چه سنی است و سگ کی بالغ می شود؟
این موضوع بستگی به نژاد سگ دارد اما معمولا سگ‌ها در4 الی 6 ماهگی بالغ میشوند. بسته به نژاد سگ زمان بالغ شدن ممکن است 18 ماهگی تا 2 سالگی نیز اتفاق بیفتد. به‌طور مثال نژاد ژرمن در 10 ماهگی بلوغ را تجربه می‌کنند
ما به شما توصیه می‌کنیم بعد از به بلوغ رسیدن سگ و تجربه اولین پریودی، سگ خود را عقیم کنید، این کار از بروز بیماری‌های جنسی، بروز سرطان رحم در سگ جلوگیری کرده و به افزایش عمر سگ کمک می‌کند.
شستن سگ در زمان پریودی
شستن سگ در زمان پریودی نیاز به احتیاط دارد اما اصولاً ایمن است. در ادامه چند نکته را در این زمینه بیان می‌کنم:
بهداشتی بودن مواد شوینده: از مواد شوینده مناسب و بهداشتی برای شستن سگ استفاده کنید. مطمئن شوید که از محصولاتی که برای استفاده بر روی پوست حیوانات مناسب نیستند، اجتناب کنید.
استفاده از آب گرم: آب باید ملایم و گرم باشد، اما از آب خیلی گرم خودداری کنید زیرا می‌تواند به پوست حساس سگ آسیب بزند.
علائم پریود سگ چیست؟
با اطلاع از سن دقیق سگ و در نظر داشتن این موضوع که بیشتر سگ‌ها در 4-6 ماهگی پریود میشوند، تشخیص علائم و تغییرات رفتاری که ناشی از پریودی باشند، چندان سخت نیست اما اگر سگی را به سرپرستی بگیرید که از سن دقیق او مطلع نباشید یا تجربه‌ای از تغییرات رفتاری این حیوان در دوره پریودی نداشته باشید، ممکن است تغییرات حیوان را ناشی از بیماری یا مشکلی در وضعیت زندگی او بدانید.
به همین دلیل آشنایی دقیق با علائم پریودی در سگ‌های ماده و مواردی که نشانه پریود در سگ ها هستند از اهمیت زیادی برخوردار است. علائم پریودی در سگ‌ها را می‌توان به دو دسته علائم و نشانه‌های جسمی و رفتاری تقسیم بندی کرد که به شرح زیر می‌باشند:
۱. علائم جسمی
شروع پریودی در همه سگ‌ها با تغییراتی در وضعیت جسمی آن‌ها همراه است. از جمله علائم و نشانه‌های فیزیکی و جسمی در زمان پریود سگ‌های ماده می‌توان به تورم پستان‌ها اشاره کرد. این تورم به خصوص در اولین پریود حیوانات کاملا واضح و مشخص است. بالا رفتن دمای بدن حیوان و تب کردن او یکی دیگر از نشانه‌های جسمی مشخص در سگ ماده است که علامت شروع پریودی در او است. تکرر ادرار دیگر نشانه پریودی در سگ‌های ماده است. با نزدیک شدن به زمان پریودی، تورم اندام تناسلی نیز در حیوان رخ می‌دهد و در نهایت با شروع پریودی، خونریزی در حیوان ماده هم آغاز می‌شود. ترشحات خونی یا خون ناشی از پریودی در نژادهای مختلف شدت متفاوتی دارند. در بعضی از سگ‌ها خونریزی صرفا همراه با ادرار آن‌ها است و در طول روز ترشحات در حد مرطوب کردن اطراف ناحیه تناسلی هستند اما در بعضی سگ‌ها لکه‌های خون در محل زندگی آن‌ها مشخص خواهد بود که در این شرایط باید سگ را پوشک کرد.
۲. تغییرات رفتاری
دیگر نشانه پریودی در سگ‌های ماده، تغییرات رفتاری در آن‌ها است. تغییرات رفتاری در سگ ماده از دوره پیش فحلی یا proestrus آغاز می‌شود. این دوره 7-10 روز قبل از سیکل پریودی یا estrus است که با نشانه‌هایی مانند بی‌قراری حیوان، ناآرامی یا انزوا طلبی بسته به نژاد و روحیه سگ و تعیین قلمرو همراه است. تغییرات رفتاری و تغییرات جسمی بعد از اتمام دوره پریود که در اصطلاح دوره دی استروس diestrus گفته می‌شود هم ادامه دارند و در نهایت در دوره آنستروس یا anestrus که پایان پریودی است به اتمام می‌رسند. تا زمانی که حیوان تغییرات رفتاری ناشی از پریودی را داشته باشد، احتمال بارداری او در صورت ارتباط با جنس نر وجود دارد. از دیگر نشانه‌های رفتاری سگ‌های ماده در این دوران می‌توان به تمایل حیوان به لانه‌سازی اشاره کرد. حیوان ماده این کار را با جمع کردن اسباب‌بازی‌های مورد علاقه، غذا و وسایل خود در گوشه‌ای از خانه و پنهان کردن آن‌ها انجام می‌دهد. تمایل به نوازش و جلب توجه مانند پارس کردن در حضور سگ‌های نر از دیگر نشانه‌های رفتاری دوره استروس یا پریودی در سگ‌های ماده هستند.
آیا دوران پریودی در تمام نژاد ها یکسان است؟
شرایط پریودی در سگ‌های مختلف بسته به نژاد آن‌ها متفاوت است و برای نگهداری از حیوان باید به این موضوع توجه داشت.
پریود سگ چند روز طول میکشد؟
مدت زمان و دوره پریودی سگ‌های ماده در نژادهای مختلف، بازه متفاوتی دارد. در بیشتر نژادها مدت زمان پریودی 7-10 روز است که در روزهای اول علائم شدید و خونریزی به نسبت زیادی و در روزهای آخر خونریزی کمتر و در نهایت متوقف می‌شود. البته در بعضی نژادها مدت زمان خونریزی به 4 هفته هم می‌رسد، بنابراین برای اطلاع از این موضوع و کسب آمادگی جهت مراقبت از حیوان بهتر است ابتدا در مورد شرایط پریودی نژاد سگ خود تحقیق کنید و اطلاعات لازم را از دامپزشک حیوان دریافت کنید. مدت زمان و طول پریودی در نژادهای بزرگ جثه طولانی‌تر و در نژادهایی با جثه کوچک کوتاه‌تر است. بد نیست بدانید که طول پریودی در تعداد این چرخه تاثیرگذار است. نژادهایی که مدت زمان پریودی در آن‌ها طولانی‌تر است به تعداد کمتر و نژادهایی که مدت زمان پریودی در آن‌ها کوتاه‌تر است، دفعات بیشتری در سال پریود میشوند.
تغذیه سگ پریودی چگونه است؟
یکی دیگر از موضوعاتی که در زمان پریود سگ باید به آن دقت داشت، تغذیه حیوان است. تغذیه سگ‌ها در دوره پریودی باید کامل و غنی از مواد مغذی مورد نیاز حیوان باشد. در این دوره باید از انواع گوشت سفید و قرمز، میوه‌ها، سبزیجات و مکمل‌ها و ویتامین‌ها برای تغذیه حیوان استفاده کرد. عصاره گوشت، عصاره مرغ، عصاره قلم و پوره میوه‌هایی مانند موز بهترین انتخاب برای تغذیه سگ در دوره پریودی هستند. در این دوران همچنین می‌توان از غذای آماده سگ مانند کنسرو یا غذای خشک سگ نیز استفاده کرد.
آیا پریود سگ متوقف می شود؟
توقف پریود در سگ‌های ماده با استفاده از دارو امکان‌پذیر نیست. قوی‌ترین داروها نیز تنها چرخه را کوتاه‌تر کرده و علائم آن را کمتر می‌کنند. تنها راه توقف قطعی پریودی در سگ‌های ماده، عقیم‌سازی آن‌ها است. البته عقیم‌سازی به این منظور هم شرایطی دارد که سرپرست حیوان باید به آن توجه داشته باشد. برای مثال برای عقیم‌سازی سگ ماده بالغ شده باید 6 هفته بعد از آخرین روز پریودی اقدام کرد. به علاوه در زمان بارداری سگ ماده امکان عقیم‌سازی آن وجود ندارد. بهترین زمان عقیم‌سازی سگ‌های ماده قبل از به بلوغ رسیدن آن‌ها و در 4 ماهگی است اما اگر علائم پریودی در این حیوان بروز کند باید عمل عقیم‌سازی را تا زمان پریودی عقب انداخت و سپس مطابق زمان‌بندی اعلام شده عقیم‌سازی را انجام داد.
مطلب مناسب و خوبی بود ممنونم🙏
نظر لطفتونه ممنون که مارو دنبال میکنید❤️🙏